Η ιστορία της Λευκάδας

Λεπτομέρειες

Κατηγορία: Ιστορικά

Τετάρτη, 07 Απριλίου 2010 23:16

Εμφανίσεις: 3837

"Το νησί της Λευκάδας, που η έκτασή του καταλαμβάνει μία "τελεία" μέσα στην πελώρια έκταση της δημιουργίας, δεν είναι, όπως τουλάχιστον φαίνεται, ένα απειροελάχιστο "στίγμα" στον Ωκεανό της ιστορίας του κόσμου. Αντίθετα μάλιστα. Πολλές φορές προσδιορίζει την Ευρωπαϊκή ιστορία ή και επηρεάζει την γενικότερη πορεία των - καλώς ή κακώς - ιστορικών δρώμενων." Από το βιβλίο του πρεσβυτέρου Γεράσιμου Ζαμπέλιου "Η Λευκάδα στον τρικυμισμό της ιστορίας". 1994

Η Λευκάδα πήρε το όνομα της από το λευκό ακρωτήρι που βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο της, το Λευκάτα. Το ακρωτήρι αυτό αναφέρεται στο μύθο της λυρικής ποιήτριας Σαπφούς. Η Σαπφώ έζησε τον 7ο-6ο αιώνα π.Χ και ήταν από τη Λέσβο, όπως μας αναφέρει η ιστορία έπεσε από ακρωτήρι όταν ο Φαών αρνήθηκε τον έρωτα της.
Ιστορικά στοιχεία μας δείχνουν ότι η Λευκάδα λόγω της γειτνίασης της με την Ακαρνανία και την Ήπειρο άλλοτε μοιράζεται την τύχη της με την ηπειρωτική Ελλάδα και άλλοτε με τα υπόλοιπα Επτάνησα. Οι επί 7 αιώνων συνεχείς αλλαγή κατακτητών άφησε βαθιά σημάδια στην ανάπτυξη της και μόνο την περίοδο της Ενετοκρατίας καταφέρνει να οργανωθεί.
Ανασκαφές και Ομηρικές αναφορές αποδεικνύουν ότι το νησί είχε κατοικηθεί από την αρχαιότητα ακόμη με πρώτους κατοίκους τους Λέλεγες. Η εγκατάσταση των πρώτων αυτών κατοίκων υπολογίζετε περί τον 15ον π.Χ. αιώνα ενώ η αρχαία πρωτεύουσα του νησιού ήταν η Νήρικος που ερείπια της σώζονται κοντά στην σημερινή πρωτεύουσα στην περιοχή Καλιγώνι και χρονολογούνται μέχρι και των ρωμαϊκών χρόνων. Τότε το νησί συνδέονταν με γέφυρα μα την Ακαρνανία. Ο Γερμανός αρχαιολόγος Dorpfeld υποστήριξε ότι η Λευκάδα είναι η Ομηρική Ιθάκη και οι ανασκαφές του στο Νυδρί απεκάλυψαν πολλά προϊστορικά ευρήματα. Οι Κορίνθιοι στα μέσα του 7ου αιώνα π.Χ. έκαναν την Λευκάδα αποικία τους και διάνοιξαν για πρώτη φορά την διώρυγα. Το νησί την εποχή εκείνη άκμαζε και αριθμούσε περίπου 20.000 κατοίκους. Στη συνέχεια το νησί καταλήφθηκε από διάφορους κατακτητές (τους Μακεδόνες το 383, τους Μολοσσούς το 272 και τους Ρωμαίους το 197) για να περάσει στην αφάνεια την Βυζαντινή περίοδο.
Επί φραγκοκρατίας το νησί αρxίζει να ξαναφαίνεται ιστορικά όπου άνηκε στο Δεσποτάτο της Ηπείρου (1204-1243). Ο Δεσπότης Νικηφόρος Α` πάντρεψε την κόρη του με τον Ιωάννη Ορσίνη. Ο Ιωάννης Ορσίνης που είναι και ο δημιουργός του κάστρου της Αγίας Μαύρας, ένα από τα πιο αξιοσημείωτα κάστρα στην Ελλάδα, έδωσε το κάστρο σαν προίκα στην κόρη του Νικηφόρου Ά.
Το 1300 ενώνει την τύχη του με την Κεφαλονιά, την Ιθάκη και την Ζάκυνθο στην Κομητεία της Κεφαλληνίας & Ζακύνθου. Κατά την περίοδο της ηγεμονίας του Οίκου των Τόκκων και επί Καρόλου Β' Τόκκου ή Λευκάδα ήταν η έδρα της ηγεμονίας λόγω της γειτνίασης με την Ακαρνανία. Οι Τόκκοι εμφανίζονταν ως Κόμιτες της Κεφαλονιάς, Δούκες της Λευκάδας και Αυθέντες της Βοστίτσας -σημερινής Βόνιτσας.
Το 1479 το νησί καταλαμβάνεται από τους Τούρκους όπου καταδυναστεύουν τους κατοίκους του. Αυτό το μαρτυρεί ή σημαντική μείωση του πληθυσμού του όπου πριν καταληφθεί από τους Τούρκους αριθμούσε περισσότερους από 25.000 κατοίκους ενώ το 1684 που το νησί καταλήφθηκε από τους Ενετούς είχαν μείνει μόλις 9.000 κάτοικοι. Επί Τουρκοκρατίας το νησί δέχτηκε πολλά δεινά - δημεύσεις περιουσιών, απελάσεις, πειρατικές επιδρομές ενώ δεν έλειψαν οι ισχυροί σεισμοί και η πανώλη (1644-1646).
Κατά τη διάρκεια της Ενετοκρατίας που ξεκινά το 1684 η Λευκάδα ενώνεται και πάλι με τα υπόλοιπα νησιά του Ιονίου Πελάγους που και αυτά Ενετοκρατούνται. Οι Ενετοί φροντίζουν για την αύξηση του πληθυσμού φέρνοντας κατοίκους από διάφορα μέρη (την Πρέβεζα και την Ακαρνανία τ0 1701, την Κρήτη το 1710, και την Χίο που αποίκησαν για πρώτη φορά το Μεγανήσι το 1713). Έτσι ενισχύθηκε η παραγωγή του νησιού σε αλάτι και λάδι ενώ η πόλη ύστερα από πυρκαγιά που ξέσπασε στο Κάστρο μεταφέρθηκε για λόγους ασφαλείας στη σημερινή της θέση. Ένα μόλις χρόνο διακοπή από Τουρκική κατοχή είχε η περίοδος της Ενετοκρατίας.
Το 1797 η Λευκάδα γνωρίζει καινούργιους κατακτητές, τους Δημοκρατικούς Γάλλους, που την κράτησαν μόλις ένα χρόνο ενώ τα δύο επόμενα χρόνια περιήλθε σε Ρωσοτουρκική προστασία. Τέλος το 1800 μαζί με τα άλλα Ιόνια νησιά συγκροτούν την Επτάνησον Πολητείαν που αναγνωρίζεται ως ημιανεξάρτητο κράτος με τον Σουλτάνο να διατηρεί την επικυριαρχία. Το 1807 τα Επτάνησα -και μαζί και η Λευκάδα- γίνονται Γαλλική επαρχεία και το 1810 καταλαμβάνεται από τους Άγγλους. Το 1815, υπό την προστασία του Βασιλιά της Αγγλίας, τα Επτάνησα γίνονται το κράτος των Ηνωμένων Ιονίων Νήσων.
Τα επόμενα χρόνια η Λευκάδα γνωρίζει τεράστια κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη, ενώ συμβάλει σημαντικά στον απελευθερωτικό αγώνα του έθνους συμμετέχοντας ενεργά σε αυτόν και φιλοξενώντας αρματολούς και άλλους κυνηγημένους από τους Τούρκους, Έλληνες της Ηπειρωτικής Ελλάδας. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ποιητής Κωστής Παλαμάς σε ποίημά του αναφερόμενος στη ΛΕυκάδα την αποκαλεί "Αρματολού φωλιά". Το 1825 η Λευκάδα πλήττεται από σεισμούς και οι Εγγλέζοι φέρνουν ένα νέο αντισεισμικό σύστημα κατασκευής κτηρίων.
Το 1864 τα Επτάνησα ενώνονται με την υπόλοιπη Ελλάδα και αποτελεί μία από τις σημαντικότερες και προοδευμένες περιοχές της δίνοντας ανθρώπους των γραμμάτων και της τέχνης καθώς και άλλα σημαντικά πρόσωπά όπως δημόσιους λειτουργούς, αρχιτέκτονες κλπ.